br. 07-00-588/2022-02 datum: 10.2.2023.

Veza: Vaš dopis broj 01 broj 15-90/23-2 od 9. februara 2023. godine

MINISTARSTVO UNUTRAŠNjIH POSLOVA

BRATISLAV GAŠIĆ, ministar

11000 BEOGRAD

Bulevar Mihajla Pupina 2

PREDMET: Inicijativa za razmatranje izmene, odnosno preciziranja čl. 43. i 51. Uredbe o stručnom osposobljavanju i usavršavanju u Ministarstvu unutrašnjih poslova

Poštovani gospodine Gašiću,

Povereniku za zaštitu ravnopravnosti dopisom se još jednom obratilo Strukovno udruženje policije zbog, kako je navedeno, činjenice da Ministarstvo unutrašnjih poslova „ne poseduje informaciju o broju službenika policije koji su pripadnici nacionalnih, etničkih i verskih grupa“. Naime, ranijim dopisom dostavljenim Povereniku, ovo udruženje je ukazivalo na odredbe Uredbe o stručnom osposobljavanju i usavršavanju u Ministarstvu unutrašnjih poslova (u daljem tekstu: Uredba) za koje smatraju da nisu u skladu sa antidiskriminacionim propisima i to kako u pogledu istih kriterijuma za kandidate i kandidatkinje prilikom provere bazično-motornog statusa (član 43), tako i na „pogrešnu primenu“ člana 51. Uredbe u pogledu dodatnog prijema lica na osnovnu policijsku obuku odlukom ministra.

Naime, Uredbom o stručnom osposobljavanju i usavršavanju u Ministarstvu unutrašnjih poslova^[1] uređeni su kriterijumi po kojima će se vršiti izbor kandidata za polaznike osnovne policijske obuke i drugih oblika stručnog osposobljavanja, prava, obaveze i odgovornosti polaznika obuka, standardi stručnog osposobljavanja i usavršavanja, praćenje, ocenjivanje, polaganje završnog ispita i izdavanje uverenja, mentorski rad u osnovnoj i specijalističkoj obuci, samovrednovanje i vrednovanje osnovne i specijalističke obuke i stručnog usavršavanja, izdavačka delatnost, pružanje usluga prema trećim licima i druga pitanja u vezi sa obukom i druga prava. Odredbom člana 43. Uredbe propisano je da se proverom bazično-motoričkog statusa procenjuju: 1) izdržljivost u snazi ruku i ramenog pojasa (test repetitivne snage ruku i ramenog pojasa, u vremenu od 30 sekundi); 2) izdržljivost u snazi mišića pregibača trupa (test pregibanje trupa, u trajanju od 30 sekundi); 3) eksplozivnost u snazi mišića donjih ekstremiteta (test skok u dalj iz mesta); 4) aerobni potencijal organizma (test trčanje, u vremenu od 12 minuta – Kuperov test); 5) edukativni motorički potencijal – koordinacija ruku i nogu (test slalom sa tri lopte); 6) penjanje uz konopac (5 m). Stavom 2. iste odredbe propisano je da se svaki test procene bazično-motoričkog statusa vrednuje od 0 do 5 poena, pri čemu ukupni maksimalni broj poena iznosi 30, dok je stavom 3. propisano da ocenu ne zadovoljava dobija kandidat koji ukupno osvoji 7 ili manje poena, odnosno kandidat koji na bilo kom delu provere bazično-motoričkog statusa osvoji 0 poena. Odredbom člana 49. propisano je da se potpuna ravnopravnost kandidata, u procesu selekcije, obezbeđuje se na taj način što se kandidati vode pod šifrom prilikom provera iz čl. 41-43. ove uredbe. Dalje, odredbom člana 51. Uredbe propisano je da u skladu sa kadrovskim planom, teritorijalnim potrebama i principom nacionalne zastupljenosti pripadnika Ministarstva, ministar može doneti odluku da se na osnovnu policijsku obuku primi dodatni broj kandidata, koji ispunjavaju uslove predviđene članom 34. ove uredbe i koji su položili kvalifikacioni ispit. Stavom 2. iste odredbe propisano je da odlukom iz stava 1. ovog člana ministar može primiti dodatni broj kandidata koji ne može biti veći od 10% od ukupnog broja polaznika koji je predviđen konkursom.

Strukovno udruženje je u svom obraćanju navelo da izjednačeni kriterijumi u pogledu provere bazično-motoričkog statusa dovode u neopravdano nepovoljniji položaj kandidatknje, odnosno žene koje žele da budu primljene na osnovnu policijsku obuku u odnosu na njihove kolege – muškarce. Ovako ustanovljeni kriterijumi dovode do toga da je smanjen broj polaznica koje upisuju osnovnu policijsku obuku jer se pred njih stavljaju nerealni zahtevi s obzirom na njihove biološke i polne karakteristike i građu. Pored toga, ovo Strukovno udruženje je ukazalo i na primenu odredbe člana 51. ove uredbe, navodeći da je od 2007. do 2022. godine doneto preko 50 odluka i dopuna odluka na kojima je preko hiljadu kandidata. Istakli su da je u odnosu na ovaj broj prema njihovom saznanju primljeno 150 pripadnika nacionalne manjine, te da je jedina odluka na kojoj su svi pripadnici nacionalnih manjina Odluka ministra unutrašnjih poslova o prijemu 20 kandidata u Centar za osnovnu policijsku obuku iz 2015. godine. Podnosioci su dalje naveli da smatraju da se navedena odredba „pogrešno primenjuje jer se u nekim odlukama ovi uslovi navode posebno“, kao i da „nisu poznati kriterijumi na osnovu kojih se kandidati rangiraju i da navedeno ostavlja mesta za proizvoljnost u odlučivanju i omogućava situaciju u kojoj se kandidati sa više bodova mogu naći u neopravdano nepovoljnijem položaju u odnosu na kandidate koji su na odlukama“.

Ustav Republike Srbije[2] u članu 21. zabranjuje svaku diskriminaciju, neposrednu ili posrednu, po bilo kom osnovu, a naročito po osnovu rase, pola, nacionalne pripadnosti, društvenog porekla, rođenja, veroispovesti, političkog ili drugog uverenja, imovnog stanja, kulture, jezika, starosti i psihičkog ili fizičkog invaliditeta. Stavom 3. iste odredbe propisano je da se ne smatraju diskriminacijom posebne mere koje Republika Srbija može uvesti radi postizanja pune ravnopravnosti lica ili grupe lica koja su suštinski u nejednakom položaju sa ostalim građanima.

Konvencija o eliminisanju svih oblika diskriminacije žena^[3], koju je Republika Srbija ratifikovala propisuje da za svrhe ove Konvencije, izraz „diskriminacija žena“ označava svaku razliku, isključenje ili ograničenje u pogledu pola, što ima za posledicu ili cilj da ugrozi ili onemogući priznanje, ostvarenje ili vršenje od strane žena, ljudskih prava i osnovnih sloboda na političkom, ekonomskom, društvenom, kulturnom, građanskom ili drugom polju, bez obzira na njihovo bračno stanje, na osnovu ravnopravnosti muškaraca i žena.

Rezolucija 1325 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija – Žene, mir i bezbednost afimirišući važnost uloge žene u sprečavanju i rešavanju konflikata i u izgradnji mira, kao i važnost njihove jednake participacije, pozvala je zemlje članice da osiguraju povećano prisustvo žena na svim nivoima odlučivanja u nacionalnim, regionalnim i međunarodnim institucijama i mehanizmima za sprečavanje, vođenje i rešavanje sukoba.

Ustavna zabrana diskriminacije bliže je razrađena Zakonom o zabrani diskriminacije^[4], koji u članu 2. stav 1. tačka 1. propisuje da diskriminacija i diskriminatorno postupanje označavaju svako neopravdano pravljenje razlike ili nejednako postupanje, odnosno propuštanje (isključivanje, ograničavanje ili davanje prvenstva), u odnosu na lica ili grupe kao i na članove njihovih porodica, ili njima bliska lica, na otvoren ili prikriven način, a koji se zasniva na rasi, boji kože, precima, državljanstvu, nacionalnoj pripadnosti ili etničkom poreklu, jeziku, verskim ili političkim ubeđenjima, polu, rodnom identitetu, seksualnoj orijentaciji, imovnom stanju, rođenju, genetskim osobenostima, zdravstvenom stanju, invaliditetu, bračnom i porodičnom statusu, osuđivanosti, starosnom dobu, izgledu, članstvu u političkim, sindikalnim i drugim organizacijama i drugim stvarnim, odnosno pretpostavljenim ličnim svojstvima. Odredbom člana 7. propisano je da posredna diskriminacija postoji ako na izgled neutralna odredba, kriterijum ili praksa lice ili grupu lica stavlja ili bi mogla staviti, zbog njihovog ličnog svojstva, u nepovoljan položaj u poređenju sa drugim licima u istoj ili sličnoj situaciji, osim ako je to objektivno opravdano legitimnim ciljem, a sredstva za postizanje tog cilja su primerena i nužna. Odredbama člana 14. ovog zakona propisano je da se ne smatraju diskriminacijom posebne mere uvedene radi postizanja pune ravnopravnosti, zaštite i napretka lica, odnosno grupe lica koja se nalaze u nejednakom položaju. Stavom 2. iste odredbe propisano je da se posebne mere iz stava 1. ovog člana primenjuju dok se ne postigne cilj zbog kojeg su propisane, ako zakonom nije drugačije propisano. Poslodavci su dužni da preduzmu odgovarajuće mere ako je to potrebno u konkretnom slučaju u cilju obezbeđivanja pristupa, razumno prilagođenog radnog mesta, učešća, stručnog usavršavanja i napredovanja u poslu zaposlenih koji se nalaze u neravnopravnom položaju u odnosu na druge zaposlene, a naročito osoba sa invaliditetom, pripadnika nacionalnih manjina, žena, muškaraca, osoba drugačije seksualne orijentacije, rodnog identiteta, starijih osoba i drugih, osim ako bi ove mere predstavljale nesrazmeran teret za poslodavca. Ne smatra se da je teret nesrazmeran ako je umanjen primerenim merama javnih politika u oblasti rada i zapošljavanja (stav 4.).

Zakon o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina^[5] u članu 4. propisuje da organi vlasti u Republici Srbiji u skladu sa Ustavom i zakonom donose propise, pojedinačne pravne akte i preduzimaju mere u cilju obezbeđenja pune i efektivne ravnopravnosti između pripadnika nacionalnih manjina i građana koji pripadaju većini. Stavom 2. iste odredbe propisano je da će organi vlasti donositi pravne akte i preduzeti mere iz stava 1. ovog člana u cilju popravljanja položaja lica koja pripadaju romskoj nacionalnoj manjini.Neće se smatrati diskriminacijom mere za unapređenje pune i efektivne ravnopravnosti u zapošljavanju, odnosno pogodnosti u slučaju prestanka radnog odnosa u javnom sektoru na svim nivoima teritorijalne organizacije, koje su propisane odredbama posebnih zakona kojima se uređuje radno-pravni status zaposlenih u javnom sektoru, ako takve mere važe do postizanja odgovarajuće zastupljenosti pripadnika nacionalnih manjina koja je utvrđena tim zakonima (stav 3). Odredbom člana 5. stav 3. ovog zakona propisano je da je pravo pripadnika nacionalnih manjina da se podaci o njihovoj nacionalnoj pripadnosti upisuju u službene evidencije i zbirke podataka o ličnosti, u skladu sa posebnim zakonom. Podatak o nacionalnoj pripadnosti može se koristiti samo u svrhu za koju je prikupljen i na način predviđen zakonom koji uređuje zaštitu podataka o ličnosti (stav 4).

Zakon o rodnoj ravnopravnosti^[6]  u članu 3. propisuje da rodna ravnopravnost podrazumeva jednaka prava, odgovornosti i mogućnosti, ravnomerno učešće i uravnoteženu zastupljenost žena i muškaraca u svim oblastima društvenog života, jednake mogućnosti za ostvarivanje prava i sloboda, korišćenje ličnih znanja i sposobnosti za lični razvoj i razvoj društva, jednake mogućnosti i prava u pristupu robama i uslugama, kao i ostvarivanje jednake koristi od rezultata rada, uz uvažavanje bioloških, društvenih i kulturološki formiranih razlika između muškaraca i žena i različitih interesa, potreba i prioriteta žena i muškaraca prilikom donošenja javnih i drugih politika i odlučivanja o pravima, obavezama i na zakonu zasnovanim odredbama, kao i ustavnim odredbama. Odredbom člana 4. stav 3. ovog zakona propisano je da posredna diskriminacija na osnovu pola, polnih karakteristika, odnosno roda, postoji ako, na izgled neutralna odredba, kriterijum ili praksa, lice ili grupu lica, stavlja ili bi mogla staviti, zbog njihovog pola, polnih karakteristika, odnosno roda, u nepovoljan položaj u poređenju sa drugim licima u istoj ili sličnoj situaciji, osim ako je to objektivno opravdano zakonitim ciljem, a sredstva za postizanje tog cilja su primerena i nužna. Članom 7. istog zakona propisano je da politika jednakih mogućnosti, između ostalog, podrazumeva preduzimanje mera kojima se obezbeđuje jednaka polazna tačka za ostvarivanje principa jednakih mogućnosti za lica, odnosno grupe lica koja se nalaze u nejednakom položaju po osnovu pola, polnih karakteristika, odnosno roda, posebno pripadnika osetljivih društvenih grupa. Odredbom člana 39. stav 1. ovog zakona propisano je da organi javne vlasti i poslodavci koji obavljaju poslove u oblasti odbrane i bezbednosti obezbeđuju primenu politika jednakih mogućnosti i unapređenja rodne ravnopravnosti i doprinose uklanjanju rodnih stereotipa prilikom ostvarivanja prava i obaveza lica oba pola u oblasti odbrane i bezbednosti.

Uredbom o stručnom osposobljavanju i usavršavanju u Ministarstvu unutrašnjih poslova^[7]  pre poslednjih izmena bilo je propisano da se proverom bazično-motoričkog statusa procenjuju:1) izdržljivost u snazi ruku i ramenog pojasa (test repetitivne snage ruku i ramenog pojasa, u vremenu od 30 sekundi); 2) izdržljivost u snazi mišića pregibača trupa (test pregibanje trupa, u trajanju od 30 sekundi); 3) eksplozivnost u snazi mišića donjih ekstremiteta (test skok u dalj iz mesta); 4) aerobni potencijal organizma (test trčanje, u vremenu od 12 minuta – Kuperov test); 5) edukativni motorički potencijal – koordinacija ruku i nogu (test slalom sa tri lopte). Stavom 22. iste odredbe bilo je propisano da se svaki test procene bazično-motoričkog statusa vrednuje od 0 do 5 poena, pri čemu ukupni maksimalni broj poena iznosi 25, dok je stavom 3. Bilo propisano da ocenu ne zadovoljava dobija kandidat koji ukupno osvoji 7 ili manje poena, odnosno na 2 testa osvoji 0 poena.

U skladu sa zakonom propisanom nadležnošću i ulogom definisanom Akcionim planom, institucija Poverenika za zaštitu ravnopravnosti je tokom 2022. godine izradila Izveštaj o monitoringu sprovođenja NAP za primenu Rezolucije 1325 Saveta bezbednosti ujedinjenih nacija – žene, mir i bezbednost u Republici Srbiji (2017-2020)^[8]. Prema prikupljenim podacima u Centru za osnovnu policijsku obuku (COPO) tokom 2017. godine, od ukupnog broja polaznika/ca 21,4% su činile žene. Tokom 2019. godine raspisana su dva konkursa za prijem polaznika/ca, prilikom kojih su prosečno žene činile 27,5% od ukupnog broja prijavljenih kandidata/kinja i 24,8% kandidata/kinja koji su uspešno prošli proces selekcije, dok je obuku završilo 80 polaznika/ca, od kojih su 35% žene. Tokom 2020. godine raspisan je konkurs za prijem 1060 polaznika/ca na stručno osposobljavanje za obavljanje poslova uniformisanog policijskog službenika na radnom mestu policajca. Prijavilo se ukupno 6152 osoba, od čega 30,7% čine žene. U trenutku dostavljanja izveštaja, selekcija kandidata je bila u toku. U 2019. godini osnovnu obuku za pripadnike vatrogasno – spasilačkih jedinica završilo je 213 polaznika/ca, od kojih su 4,22% žene. Pored toga, 2020. godine raspisan je konkurs za prijem 200 polaznika/ca Osnovne obuke pripadnika vatrogasno – spasilačkih jedinica, na koju su, nakon sprovedenog procesa selekcije, primljene 2 žene, od ukupnog broja od 211 polaznika/ca odnosno 0,94%. Kada su u pitanju obuke za rukovodeći kadar, tokom 2019. godine, obuku za operativni nivo rukovođenja uspešno je završilo 26,2% žena, obuku za srednji nivo rukovođenja 14%, obuku za visoki nivo rukovođenja 15% žena, a obuku za strateški nivo rukovođenja nije pohađala nijedna žena. Tokom 2020. godine, obuku za operativni nivo rukovođenja uspešno je završilo 30% žena, obuku za srednji nivo rukovođenja 17,5%, obuku za visoki nivo rukovođenja 6,25% žena, a obuku za strateški nivo rukovođenja 13,33% žena.  Na kraju, Poverenik je uputio više preporuka od kojih se jedna odnosila i na nadležne institucije na nacionalnom nivou, da se koncept i sistem bezbednosti reformiše i unapredi tako da se uvaže savremeni izazovi bezbednosti i lične sigurnosti (nova bezbednosna paradigma) i da se u tom procesu uvek uzme u obzir suštinska zastupljenost žena.

Polazeći od odredbe člana 6. stav 1. tačka 9. Zakona o rodnoj ravnopravnosti kojom je propisano da uravnotežena zastupljenost polova postoji kada je zastupljenost jednog od polova između 40-50% u odnosu na drugi pol, a osetno neuravnotežena zastupljenost polova postoji kada je zastupljenost jednog pola niža od 40% u odnosu na drugi pol, osim ako iz posebnog zakona ne proizlazi drugačije, može se konstatovati da iako je poslednjih godina učinjen značajan napredak kada je u pitanju zastupljenost žena, u policiji i dalje postoji neuravnotežena zastupljenost polova. Naime, interes žena u Srbiji za policijsko obrazovanje dugo je bio u senci tradicionalnih stereotipa o odnosima polova i predrasudama o tome koje poslove mogu ili ne mogu da obavljaju žene i muškarci, pri čemu se policijski posao doživljava kao posao koji je dominantno vezan za upotrebu fizičke snage i sredstava prinude u kojem „prednjače“ muškarci. S druge strane, nije redak slučaj da žene koje imaju status uniformisane policijske službenice odnosno ovlašćenog službenog lica, češće od muškaraca rade poslove u kancelariji sa kojih se teže napreduje, odnosno da ih premeštaju kao ispomoć na obavljanju upravnih poslova.  S tim u vezi, važno je istaći da je zastupljenost žena u policiji važno ne samo iz perspektive rodne ravnopravnosti i jednakih mogućnosti, nego i stoga što policija u takvom sastavu može na bolji način da odgovori na bezbednosne potrebe kako žena tako i muškaraca, čime se stvara i veće poverenje građana/ki u policiju. Ovo svakako ne znači da u „duhu rodne ravnopravnosti“ treba zanemariti prirodne razlike između polova na osnovu bioloških i anatomskih faktora, pre svega razlike u pogledu građe tela, hromozoma, kao i hormonalne razlike između muškaraca i žena. S tim u vezi odredbom člana 3. Zakona o rodnoj ravnopravnosti propisano je da rodna ravnopravnost podrazumeva jednaka prava, odgovornosti i mogućnosti, ravnomerno učešće i uravnoteženu zastupljenost žena i muškaraca u svim oblastima društvenog života, jednake mogućnosti za ostvarivanje prava i sloboda, korišćenje ličnih znanja i sposobnosti za lični razvoj i razvoj društva, jednake mogućnosti i prava u pristupu robama i uslugama, kao i ostvarivanje jednake koristi od rezultata rada, uz uvažavanje bioloških, društvenih i kulturološki formiranih razlika između muškaraca i žena i različitih interesa, potreba i prioriteta žena i muškaraca prilikom donošenja javnih i drugih politika i odlučivanja o pravima, obavezama i na zakonu zasnovanim odredbama, kao i ustavnim odredbama

Dopisom 01 broj 15-90/23-2 od 9. februara 2023. godine Ministarstvo je, između ostalog, obavestilo Poverenika da je po pitanju određivanja normi za proveru bazično-motornog statusa kandidata i kandidatkinja, Ministarstvo održalo sastanak sa predstavnicima Zavoda za sport i medicinu sporta Republike Srbije u cilju definisanja baterije testova za proveru bazično-motornog statusa. Ministarstvo je navelo da planira izmene Uredbe o stručnom osposobljavanju i usavršavanju u Ministarstvu unutrašnjih poslova[9] posebno u delu normi koje se odnose na bazično-motorni status kandidata i kandidatkinja koji konkurišu za osnovnu policijsku obuku, a kojim će biti predviđene posebne norme za kandidate i posebne za kandidatkinje.

Polazeći od činjenice da je percepcija policije kao javnog servisa građana/ki cilj koji je neostvariv bez žena, a imajući u vidu da važeća Uredba o stručnom osposobljavanju i usavršavanju u Ministarstvu unutrašnjih poslova, u članu 43. izjednačava kriterijume koje kandidati i kandidatkinje treba da ispune prilikom procene bazično-motornog statusa, smatramo da je izuzetno važno što pre pristupiti izmenama Uredbe na način da se, uvažavajući biološke i polne karakteristike muškog, odnosno ženskog pola, propišu kriterijumi koji su prilagođeni svakom polu. Poverenik smatra važnim što je Ministarstvo održalo sastanak sa Zavodom za sport i medicinu sporta Republike Srbije u cilju definisanja kriterijuma koji će biti objektivni i koji neće uticati na to da budu neopravdano nepovoljniji za žene u odnosu na muškarce s obzirom na biološke karakteristike i anatomske faktore oba pola.

Cilj koji se postavljanjem odgovarajućih uslova treba postići, jeste da budu izabrani najbolji kandidati i kandidatkinje u oba pola koji će pohađati policijsku obuku, i u budućnosti kao zaposlena lica u Ministarstvu unutrašnjih poslova obavljati vrlo važne poslove u cilju zaštite i očuvanja bezbednosti svih građana i njihove imovine.

Povodom navoda podnosilaca da Ministarstvo unutrašnjih poslova „ne poseduje informaciju o broju službenika policije koji su pripadnici nacionalnih, etničkih i verskih grupa“, odredbom člana 47. Ustava Republike Srbije propisano da je izražavanje nacionalne pripadnosti slobodno i da niko nije dužan da se izjašnjava o svojoj nacionalnoj pripadnosti.

Polazeći od definicije posebnih mera koje su propisane članom 21. Ustava i članom 14. Zakona o zabrani diskriminacije, a imajući u vidu odredbu člana 51. Uredbe, pretpostavka je da je jedan od glavnih ciljeva za uvođenje izuzetka (u skladu sa kadrovskim planom, teritorijalnim potrebama i principom nacionalne zastupljenosti), odnosno diskrecionog prava ministra da se na osnovnu obuku primi dodatni broj kandidata koji su ispunili uslove u skladu sa zakonom i ovom uredbom, bio uvođenje posebne mere odnosno mere koja ima za cilj postizanja pune ravnopravnosti, zaštite i napretka lica, odnosno grupe lica koja se suštinski nalaze u nejednakom položaju.

Ustav i zakon prepoznaju više grupa kojima se pruža posebna zaštita i kojima su namenjene posebne odnosno afirmativne mere, kao što su, primera radi, nacionalne manjine, žene, osobe sa invaliditetom, siromašni i sl.

Tako je primera radi članom 4. stav 3. Zakona o nacionalnim manjinama između ostalog, propisano da se neće smatrati diskriminacijom mere za unapređenje pune i efektivne ravnopravnosti u zapošljavanju, ako takve mere važe do postizanja odgovarajuće zastupljenosti pripadnika nacionalnih manjina. Takođe, odredbom člana 27. stav 3. Zakona o rodnoj ravnopravnosti propisano je da se ne smatra diskriminacijom preduzimanje podsticajnih mera radi zapošljavanja i samozapošljavanja teže zapošljivih kategorija lica, kao što su žene, trudnice, porodilje, žrtve nasilja u porodici, žrtve rodno zasnovanog nasilja, roditelji, osobe mlađe od 18 godina, osobe starije od 45 godina, osobe sa invaliditetom, osobe drugačije seksualne orijentacije i rodnog identiteta, pripadnici romske nacionalne manjine i drugi.

Imajući u vidu navedeno predlažemo da se pored razmatranja izmene odredbe člana 43. Uredbe razmotri i odredba člana 51. u smislu njenog preciziranja da navedena odredba nedvosmisleno ima karakter posebne afirmativne mere, s obzirom da uvođenje posebne mere u skladu sa zakonom ne predstavlja diskriminaciju lica bez obzira što je u pitanju povoljniji tretman određenog lica ili grupe lica.

Imajući u  sve napred navedeno, a polazeći od odredbe člana 33. tačka 7. Zakona o zabrani diskriminacije kojima je propisano da Poverenik prati sprovođenje zakona i drugih propisa i inicira donošenje ili izmenu propisa, Poverenik upućuje ovu inicijativu. Kako je Ministarstvo kao ovlašćeni predlagač već u svom obraćanju Povereniku najavilo da planira izmene Uredbe, potrebno je da prilikom predlaganja izmena i dopuna Uredbe imate u vidu sve napred navedeno odnosno usklađenost budućih izmena sa antidiskriminacionim propisima.

Imajući u vidu spremnost Ministarstva da izmeni ranije donetu Uredbu, stojimo Vam na raspolaganju za svu podršku koju Poverenik za zaštitu ravnopravnosti može da pruži u okviru svojih ovlašćenja.

Takođe napominjemo da je tekst Predloga uredbe potrebno dostaviti i na mišljenje Povereniku u skladu sa članom 33. stav 1. tačka 7. Zakona o zabrani diskriminacije uz izvršenu procenu uticaja propisa propisanu članom 14. stav 4. Zakona o zabrani diskriminacije.

[1] „Službeni glasnik RS”, br . 42/17, 56/18, 34/19, 11/20, 24/21 i 49/22 član 1.

[2] Ustav Republike Srbije („Službeni glasnik RS“, broj 98/06)

[3] Zakon o ratifikaciji Konvencije o eliminaciji svih oblika diskriminacije žena („Službeni list  SFRJ – Međunarodni ugovori, broj 11/81), član 5.

[4] Zakon o zabrani diskriminacije („Službeni glasnik RS”, br 22/09 i 52/21), član 2. stav 1. tačka 1.

[5] „Službeni list SRJ”,broj 11/02, „Službeni list SCG“, broj 1/03 i „Službeni glasnik RS“,br. 72/09, 97/13 i 47/18

[6] „Službeni glasnik RS”, broj  52/21

[7] „Službeni glasnik RS”, br . 42/17, 56/18, 34/19, 11/20 i 24/21

[8] https://ravnopravnost.gov.rs/rs/izvestaj-o-monitoringu-sprovodjenja-nap-za-primenu-rezolucije-1325-saveta-bezbednosti-ujedinjenih-nacija-zene-mir-i-bezbednost-u-republici-srbiji-2017-2020/

[9] „Službeni glasnik RS“, br. 42/17, 56/18, 34/19, 11/20 i 24/21

POVERENICA ZA ZAŠTITU RAVNOPRAVNOSTI

Brankica Janković

952-22 Inicijativa za razmatranje izmene, odnosno preciziranja čl. 43. i 51. Uredbe o stručnom osposobljavanju i usavršavanju u Ministarstvu unutrašnjih poslova