br. 07-00-219/2020-02 datum: 12.2.2021.

MIŠLjENjE

Mišljenje je doneto u postupku povodom pritužbe organizacije civilnog društva „…“ podnete protiv AA, povodom izjava koje je dao u emisiji „…“, emitovanoj u jutarnjem programu na Televiziji „…“, 18. marta 2020. godine. U pritužbi je između ostalog navedeno da je AA, svojim izjavama, iznetim u pomenutoj emisiji, u vezi sa komentarisanjem uzroka nastanka pandemije izazvane Korona virusom, učinio teški oblik diskriminacije iz člana 13. Zakona o zabrani diskriminacije. U izjašnjenju na navode iz pritužbe, AA, između ostalog, naveo je da je ideološki i politički, otvoreni protivnik isključivosti, netrpeljivosti, diskriminacije i svakog oblika nasilja, kao i da je izrečeni stav u naznačenoj emisiji baziran na njegovim duhovnim i etičkim principima, „bez ikakve pretenzije na podsticanje netrpeljivosti prema naznačenoj populaciji“. U toku postupka utvrđeno je da je AA, tokom gostovanja u emisiji „…“, emitovanoj u jutarnjem programu na Televiziji „…“, 18. marta 2020. godine, objašnjavajući razloge nastanka pandemije Korona virusom, izjavio sledeće: „Razularila se ljudska vrsta, nepodnošljivi su ne samo poremećaji, već i oholost u poremećajima, gordost u poremećajima, drugo vidite i sav ovaj svijet koji je počeo i ove druge devijacije, poput homoseksualizma, što se kroz celokupnu povijest ljudske civilizacije smatralo nemoralnim, ne da je postalo moralno, u percepciji zvaničnosti, nego i gore od toga, kao viša vrijednost, to je postalo mjera, da ako vi nemate gej paradu, vi ste zaostali, ukoliko ne podržavate gej paradu, vi ste retrogradni……ljudi moji to je katastrofa! Vjerujte mi, ja sam predosjećao da će nešto da se desi.“ Na pitanje voditeljke da li pandemija virusa korona možda predstavlja način da ljudi pre svega postanu bolji, AA je odgovorio da to predstavlja „uređivanje ljudi silom“. S obzirom da je datom izjavom homoseksualnost stavljena u kontekst bolesti i devijacije, te da su ovakvi stavovi uznemiravajući, stvaraju strah, neprijateljsko i uvredljivo okruženje za osobe drugačije seksualne orijentacije, kao i da je izjava data u sredstvima javnog informisanja zbog čega je dostupna širokom auditorijumu, Poverenik za zaštitu ravnopravnosti je dao mišljenje da je AA, datim izjavama povredio odredbe člana 12. Zakona o zabrani diskriminacije. S tim u vezi Poverenik za zaštitu ravnopravnosti je preporučio AA da se sastane sa predstavnicima jedne organizacije civilnog društva koja se bavi zaštitom ljudskih prava kako bi se upoznao sa problemima sa kojima se sureću pripadnici LGBT populacije, kao i kakve posledice po njih izazivaju izjave koje stvaraju neprijateljsko i uvredljivo okruženje u svakodnevnom životu, kao i da  ubuduće vodi računa da se prilikom davanja izjava u medijima pridržava propisa o zabrani diskriminacije.

1. TOK POSTUPKA

• Povereniku za zaštitu ravnopravnosti obratilo se udruženje „…“, pritužbom podnetom protiv AA, narodnog poslanika u Skupštini Republike Srbije, povodom izjava koje je dao, gostujući u jutarnjem programu, u emisiji „…“, na TV „…“, 18.3.2020. godine. U pritužbi je, između ostalog, navedeno:

• da je AA, gostujući u jutarnjem programu na televiziji „…“, komentarišući potencijalne uzroke pojave Korona virusa, homoseksualnost izjednačio sa devijacijom;

• da je naveo da se „razularila ljudska vrsta, da nisu samo u pitanju poremećaji nego i oholost i gordost u poremećajima“, a zatim konstatovao: „Vidite i ovaj svet koji je počeo i ove druge devijacije poput homoseksualizma, poput legalizacije nečeg što je kroz celokupnu povijest ljudske civilizacije smatrano nemoralnim, ne da je postalo moralno u percepciji zvaničnosti, nego je postalo kao viša vrijednost. Ako vi nemate gej paradu, vi ste zaostali, ako ne podržavate vi ste retrogradni, ljudi moji to je katastrofa, ljudi moji ja sam predosećao, očekivao sam da će nešto loše da se desi“;

• da je AA, citiranim izjavama, homoseksualnost izjednačio sa devijacijom, što samo po sebi predstavlja diskriminaciju i vređa dostojanstvo LGBT osoba;

• da podnosilac pritužbe, ne osporava pravo AA na ideološke, duhovne ili verske stavove, ali da je krajnje neprihvatljivo da se homoseksualnost svrstava u devijantna ponašanja i poremećaje, odnosno da se homoseksualnost predstavlja kao odraz „moralnog pada“ čoveka, koji dovodi do pojave katastrofa i epidemija;

• da su predmetni navodi AA naročito opasni u trenutnim društvenim okolnostima, izazvanim epidemijom, a posebno jer su građani izloženi različitim brojnim neproverenim informacijama o Korona virusu, te da, u ovakvoj „napetoj društvenoj atmosferi, stavljanjem LGBT lica u negativni kontekst, njihovim povezivanjem sa uzrocima pojave virusa Covid-19, u znatnoj meri se povećava rizik od različitih postupanja koja mogu ugroziti fizički ili psihički integritet LGBT lica i njihovo dostojanstvo“;

• da se, imajući u vidu da je AA narodni poslanik u Skupštini Republike Srbije, ne može pozivati na poslanički imunitet, iz razloga što svoje stavove nije izneo u Skupštini Republike Srbije, vršeći poslaničku funkciju, već kao gost jutarnjeg programa na televiziji sa nacionalnom frekvencijom.

• da na osnovu svega navedenog, podnosilac pritužbe smatra da je AA, svojim izjavama u spornoj emisiji, podstakao netrpeljivost prema LGBT licima zbog njihove seksualne orijentacije, te da je na taj način izvršio teški oblik diskriminacije LGBT lica iz člana 13. tačka 1. Zakona o zabrani diskriminacije, a da u svakom slučaju, ovi navodi vređaju dostojanstvo LGBT lica i doprinose društvenoj stigmatizaciji i stvaranju odnosno održavanju neprijateljskog, ponižavajućeg i uvredljivog okruženja za ta lica.

• Uz pritužbu je dostavljen link ka emisiji, u kojoj je AA dao sporne izjave.

• Poverenik za zaštitu ravnopravnosti sproveo je postupak u cilju utvrđivanja pravno relevantnih činjenica i okolnosti, a u skladu sa članom   stav 4. i članom 37. stav 2. Zakona o zabrani diskriminacije^[1], pa je u toku postupka zatražio izjašnjenje AA, na navode iznete u pritužbi.

• AA je u izjašnjenju, između ostalog, naveo:

• da je, ideološki i politički, otvoreni protivnik isključivosti, netrpeljivosti, diskriminacije i svakog oblika nasilja.

• da je predsednik stranke… koja „svojim imenom ukazuje na pacifističku orijentaciju“.

• da je izrečeni stav u naznačenoj emisiji baziran na njegovim duhovnim i etičkim principima, „bez ikakve pretenzije na podsticanje netrpeljivosti prema naznačenoj populaciji“.

2. ČINjENIČNO STANjE

2.1. U toku postupka, na osnovu linka ka emisiji, koji je podnosilac pritužbe dostavio, utvrđeno je da je AA gostovao u jutarnjem programu na televiziji „…“, u emisiji „…“, 18. marta 2020. godine, te da je emisija objavljena na zvaničnom Youtube kanalu „…“.

2.2. Uvidom u snimak emisije „…“, utvrđeno je da je AA, u razgovoru sa voditeljem i voditeljkom emisije, davao odgovore na pitanja koja se tiču političke aktivnosti stranaka, za vreme vanrednog stanja, budućih parlamentarnih izbora, koji će se održati nakon završetka vanrednog stanja, kao i o uzrocima i posledicama pandemije izazvane virusom Korona.

• Uvidom u snimak emisije „…“, utvrđeno je da je u 12:57 minutu emisije, AA, na pitanje voditelja da prokomentariše činjenicu da je od epidemija zaraznih bolesti kroz istoriju, više ljudi nastradalo nego u ratovima, te da li je to „božji gnev“, AA je izjavio sledeće: „Sa duhovne strane, svaka katastrofa, svaka pojava na personalnom kao i na masovnom planu, je ili kušnja ili kazna, ne postoji treće, da ljudska vrsta ojača, da pokaže svoje moralne, etičke i duhovne kvalitete, da je svako dobro koje vas zadesi od Boga, a svako zlo je vaše“. U tom kontekstu, objašnjavajući razloge nastanka pandemije Korona virusom, u 14:06 minutu, AA je izjavio sledeće: „Razularila se ljudska vrsta, nepodnošljivi su ne samo poremećaji, već i oholost u poremećajima, gordost u poremećajima, drugo vidite i sav ovaj svijet koji je počeo i ove druge devijacije, poput homoseksualizma, što se kroz celokupnu povijest ljudske civilizacije smatralo nemoralnim, ne da je postalo moralno, u percepciji zvaničnosti, nego i gore od toga, kao viša vrijednost, to je postalo mjera, da ako vi nemate gej paradu, vi ste zaostali, ukoliko ne podržavate gej paradu, vi ste retrogradni……ljudi moji to je katastrofa! Vjerujte mi, ja sam predosjećao da će nešto da se desi“. Nadalje je utvrđeno da je na pitanje voditeljke da li pandemija virusa korona možda predstavlja način da ljudi pre svega postanu bolji, AA je odgovorio da to predstavlja „uređivanje ljudi silom“.

3. MOTIVI I RAZLOZI ZA DONOŠENjE MIŠLjENjA

3.1. Poverenik za zaštitu ravnopravnosti, prilikom odlučivanja u ovom predmetu, imao je u vidu navode iz pritužbe i izjašnjenja, dokaze koji su dostavljeni, kao i relevantne međunarodne i domaće pravne propise u oblasti zaštite od diskriminacije.

Pravni okvir

3.2. Poverenik za zaštitu ravnopravnosti je ustanovljen Zakonom o zabrani diskriminacije^[2] kao samostalan državni organ, nezavisan u obavljanju poslova utvrđenih zakonom. Odredbama člana 33. Zakona o zabrani diskriminacije propisana je nadležnost Poverenika za zaštitu ravnopravnosti. Jedna od osnovnih nadležnosti Poverenika jeste da prima i razmatra pritužbe zbog diskriminacije, daje mišljenja i preporuke u konkretnim slučajevima diskriminacije i izriče zakonom utvrđene mere. Pored toga, Poverenik je ovlašćen da predlaže postupak mirenja, kao i da pokreće sudske postupke za zaštitu od diskriminacije i podnosi prekršajne prijave zbog akata diskriminacije propisanih antidiskriminacionim propisima.

3.3. Ustav Republike Srbije^[3] u članu 21. zabranjuje svaku diskriminaciju, neposrednu ili posrednu, po bilo kom osnovu, a naročito po osnovu rase, pola, nacionalne pripadnosti, društvenog porekla, rođenja, veroispovesti, političkog ili drugog uverenja, imovnog stanja, kulture, jezika, starosti i psihičkog ili fizičkog invaliditeta. Takođe, Ustav Republike Srbije jemči slobodu mišljenja i izražavanja, kao i slobodu da se govorom, pisanjem, slikom ili na drugi način traže, primaju i šire obaveštenja i ideje^[4] i propisuje da se sloboda izražavanja može zakonom ograničiti, ako je to, pored ostalog, neophodno i radi zaštite prava i ugleda drugih.^[5]

3.4. Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda iz 1950. godine^[6], u članu 14. zabranjuje diskriminaciju i propisuje da se uživanje prava i sloboda propisanih u ovoj konvenciji obezbeđuje bez diskriminacije po bilo kom osnovu, kao što su pol, rasa, boja kože, jezik, veroispovest, političko ili drugo mišljenje, nacionalno ili socijalno poreklo, veza sa nekom nacionalnom manjinom, imovno stanje, rođenje ili drugi status. Pored toga, članom 10. konvencije propisano je da svako ima pravo na slobodu izražavanja. Ovo pravo uključuje slobodu posedovanja sopstvenog mišljenja, primanja i saopštavanja informacija i ideja bez mešanja javne vlasti i bez obzira na granice. Pošto korišćenje ovih sloboda povlači za sobom dužnosti i odgovornosti, ono se može podvrgnuti formalnostima, uslovima, ograničenjima ili kaznama propisanim zakonom i neophodnim u demokratskom društvu u interesu nacionalne bezbednosti, teritorijalnog integriteta ili javne bezbednosti, radi sprečavanja nereda ili kriminala, zaštite zdravlja ili morala, zaštite ugleda ili prava drugih, sprečavanja otkrivanja obaveštenja dobijenih u poverenju, ili radi očuvanja autoriteta i nepristrasnosti sudstva.

3.5. Ustavna zabrana diskriminacije bliže je razrađena Zakonom o zabrani diskriminacije, koji u članu 2. stav 1. tačka 1. propisuje da diskriminacija i diskriminatorno postupanje označavaju svako neopravdano pravljenje razlike ili nejednako postupanje, odnosno propuštanje (isključivanje, ograničavanje ili davanje prvenstva), u odnosu na lica ili grupe kao i na članove njihovih porodica, ili njima bliska lica, na otvoren ili prikriven način, a koji se zasniva na rasi, boji kože, precima, državljanstvu, nacionalnoj pripadnosti ili etničkom poreklu, jeziku, verskim ili političkim ubeđenjima, polu, rodnom identitetu, seksualnoj orijentaciji, imovnom stanju, rođenju, genetskim osobenostima, zdravstvenom stanju, invaliditetu, bračnom i porodičnom statusu, osuđivanosti, starosnom dobu, izgledu, članstvu u političkim, sindikalnim i drugim organizacijama i drugim stvarnim, odnosno pretpostavljenim ličnim svojstvima. S obzirom na okolnosti konkretnog slučaja, za njegovo razmatranje relevantne su i odredbe člana 12. Zakona o zabrani diskriminacije kojim je definisano da uznemiravanje i ponižavajuće postupanje ima za cilj ili predstavlja povredu dostojanstva lica ili grupe lica na osnovu njihovog ličnog svojstva, a naročito ako se time stvara strah ili neprijateljsko, ponižavajuće i uvredljivo okruženje. Članom 13. Zakona o zabrani diskriminacije propisano je da u teške oblike diskriminacije, između ostalog, spada i izazivanje i podsticanje neravnopravnosti, mržnje i netrpeljivosti po osnovu nacionalne, rasne ili verske pripadnosti, jezika, političkog opredeljenja, pola, rodnog identiteta, seksualnog opredeljenja i invaliditeta.

Analiza navoda iz pritužbe, dokaza i izjašnjenja sa aspekta antidiskriminacionih propisa

• S obzirom na predmet pritužbe, u konkretnom slučaju, potrebno je ispitati da li je AA, svojom izjavama, datim u emisiji „…“, emitovanoj u jutarnjem programu na TV „…“, prekršio odredbe Zakona o zabrani diskriminacije, odnosno da li se spornim izjavama izaziva i podstiče diskriminacija mržnja i netrpeljivost grupe lica na osnovu seksualne orijentacije, kao i da li takve izjave predstavljaju uznemiravanje i ponižavajuće postupanje tj. povredu dostojanstva lica ili grupe lica zbog njihovog ličnog svojstva.

3.7. Najpre, Ustav Republike Srbije članom 46. jemči slobodu mišljenja i izražavanja, kao i slobodu da se govorom, pisanjem, slikom ili na drugi način traže, primaju i šire obaveštenja i ideje, i propisuje da se sloboda izražavanja može zakonom ograničiti, ako je to neophodno radi zaštite prava i ugleda drugih. Slično tome, Evropskom Konvencijom za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, članom 10, regulisana je sloboda izražavanja, tako što je stavom 1. propisano da svako ima pravo na slobodu izražavanja, a da to pravo uključuje slobodu posedovanja sopstvenog mišljenja, primanja i saopštavanja informacija i ideja bez mešanja javne vlasti i bez obzira na granice, dok su stavom 2. propisana ograničenja, odnosno, da s obzirom da korišćenje ovih sloboda povlači za sobom dužnosti i odgovornosti, ono se može podvrgnuti formalnostima, uslovima, ograničenjima ili kaznama propisanim zakonom i neophodnim u demokratskom društvu u interesu nacionalne bezbednosti, teritorijalnog integriteta ili javne bezbednosti, radi sprečavanja nereda ili kriminala, zaštite zdravlja ili morala, zaštite ugleda ili prava drugih, sprečavanja otkrivanja obaveštenja dobijenih u poverenju, ili radi očuvanja autoriteta i nepristrasnosti sudstva

• Dakle, pravo na slobodu izražavanja, odnosno iznošenje sopstvenog stava o određenom pitanju, nije neograničeno. Prema odredbama Ustava Republike Srbije i Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, zaštita ugleda i prava drugih je jedno od legitimnih ograničenja ovog prava. Kada odlučuje o tome da li je došlo do povrede prava iz Konvencije, Evropski sud za ljudska prava posmatra ograničenja prava na slobodu govora u svetlu svakog konkretnog slučaja, što podrazumeva analizu izjava i poruka koje se šalju, kao i prostornog i vremenskog konteksta u kojem su izjave date, te utvrđuje da li je ograničenje slobode izražavanja bilo neophodno u demokratskom društvu i da li je ograničenje slobode izražavanja bilo srazmerno legitimnom cilju^[7].
• Analizirajući najpre prostorni i vremenski kontekst u kome je izjava data, može se konstatovati da su izjave AA u emisiji emitovanoj 18.3.2020. godine na TV „…“, iznete u okolnostima pojačane napetosti i straha koju izaziva Korona virus. AA predmetnu izjavu iznosi nakon konstatacije voditelja da su epidemije odnele više života nego ratovi. Kao pojašnjenje uzroka nastanka pandemije, AA između ostalog navodi da su u pitanju poremećaji, ali i oholost i gordost u poremećajima. Zatim eksplicitno navodi drugačiju seksualnu orijentaciju, koju naziva „homoseksualizmom“, i „devijacijom“ kao i da se uvek kroz istoriju smatrala nemoralnom i da je on predosećao i očekivao da će nešto loše da se desi. Dakle, AA, objašnjavajući svoje gledište o određenoj društvenoj pojavi, izražava negativan vrednosni sud, ne o određenom ponašanju koje smatra nemoralnim ili problematičnim sa svog aspekta, već o celoj društvenoj grupi zbog ličnog svojstva te populacije.

• Izražavanje stava da je pandemija došla kao posledica „nemorala ljudske vrste“, a u šta je svrstana homoseksualnost, ima dodatnu težinu, s obzirom da je takva izjava data na televiziji sa nacionalnom pokrivenošću i dostupna velikom broju gledalaca. Javne ličnosti, zbog uticaja na javno mnjenje, imaju dodatnu odgovornost da svojim aktima ne ispoljavaju i ne promoviše diskriminatorno ponašanje. Ovo potvrđuje i praksa Evropskog suda za ljudska prava, koji je zauzeo stav da pravo na slobodu izražavanja podrazumeva i pravo da se stav ili mišljenje ne izrazi^[8]. Saopštavanje ovakvih mišljenja i ideja, može poslužiti kao osnov i inspiracija za uznemiravanje i diskriminaciju osoba drugačije seksualne orijentacije, čemu je ova populacija neretko izložena, sudeći po brojnim istraživanjima. Naime, Nacionalni demokratski institut, u svom istraživanju ukazuje da je preko 70% LGBTI ispitanika/ca izloženo psihičkom nasilju i uznemiravanju, a 23% je izjavilo da su fizički napadani zbog svoje seksualne orijentacije i rodnog indentiteta^[9].

• Imajući u vidu obaveznost i značaj presuda Evropskog suda za ljudska prava, Poverenik za zaštitu ravnopravosti ukazuje na stavove koje je ovaj sud zauzeo u vezi sa pitanjima koja su predmet razmatranja. O diskriminaciji na osnovu seksualne orijentacije, Evropski sud za ljudska prava govorio je i u svojoj presudi u predmetu Vejdeland i drugi protiv Švedske^[10]. Naime, u ovoj presudi sud je istakao da je diskriminacija po osnovu seksualne orijentacije podjednako ozbiljna kao i diskriminacija zasnovana na rasi, poreklu i boji kože, te da „napadi“ na određene osobe počinjeni vređanjem, ismevanjem ili klevetanjem određenih grupa stanovništva mogu biti dovoljni kako bi se vlasti opredelile da suzbijaju ovakav govor i u onim slučajevima kada u govoru nema poziva na čin nasilja ili druga krivična dela. U lecima koji su bili predmet konkrtetnog postupka pred sudom, između ostalog nevedno je da homoseksualnost predstavlja „devijantnu seksualnu sklonost“, ima „moralno pogubno dejstvo“ na društvo i odgovorna je za razvoj HIV-a i side. Sve te tvrdnje predstavljale su, prema oceni Evropskog suda za ljudska prava, teške navode pune predrasuda, čak iako nisu bile neposredni poziv na dela mržnje.

• Kada je reč o stavljanju homoseksualnosti u kontekst devijacije i bolesti, treba imati na umu da su kroz istoriju postojali pokušaji „lečenja“ homoseksualnosti i to neretko surovim metodama koje nisu davale nikakve rezultate. Naučna zajednica danas homoseksualnost ne smatra mentalnim poremećajem već varijetetom seksualne orijentacije, a Svetska zdravstvena organizacija je godine izvršila reviziju međunarodne klasifikacije bolesti i srodnih zdravstvenih problema (MKB-10) i uklonila homoseksualnost sa liste bolesti.

• Poverenik za zaštitu ravnopravnosti, ističe da AA, kao i druge javne ličnosti, ima potpuno pravo i slobodu da komentariše određene pojave u društvu, pa i uzroke nastanka pandemije izavane virusom Korona i da izrazi svoj stav. Međutim, ono što je zabranjeno je etiketiranje i vređanje jedne društvene grupe zbog toga što poseduje određeno lično svojstvo, kao što je, u konkretnom slučaju, seksualna orijentacija, a posebno izjednačavanje bilo koje seksualne orijentacije, same po sebi, sa nemoralom i devijacijom zbog koje ljudska vrsta trpi kaznu.

• Prilikom davanja mišljenja u ovoj pravnoj stvari Poverenik je naročito imao u vidu navode iz izjašnjenja AA da je on „ideološki i politički otvoreni protivnik isključivosti, netrpeljivosti, diskriminacije i svakog drugog oblika nasilja“, te da je svojim izjavama nije imao nikakve „pretenzije na podsticanje netrpeljivosti prema naznačenoj populaciji“. Međutim, u slučajevima diskriminacije namera nije pravno relevantna, odnosno, za utvrđivanje da li je neko izvršio akt diskriminacije, nije od značaja da li je postojala namera da se drugo lice diskriminiše. Diskriminacija se može izvršiti i bez postojanja namere i svesti da se neko diskriminiše.

• Imajući u vidu da je od emitovanja emisije prošlo skoro godinu dana, kao i da je AA u izjašnjenju naveo da je protivnik bilo kog vida nasilja i diskriminacije, Poverenik je preporučio da se AA sastane sa organizacijom civilnog društva koja se bavi zaštitom ove populacije kako bi se bliže upoznao sa problemima i strahovima sa kojima se susreću osobe drugačije seksualne orijentacije.

4. MIŠLjENjE

AA, izjavama datim u emisiji „..“, emitovanoj 18.3.2020. godine, u jutarnjem programu na televiziji „…“,  povredio je odredbe člana 12. Zakona o zabrani diskriminacije.

5. PREPORUKA

Poverenik za zaštitu ravnopravnosti preporučuje AA:

5.1. Da se sastane sa predstavnicima jedne organizacije civilnog društva koja se bavi zaštitom ljudskih prava kako bi se upoznao sa problemima sa kojima se sureću pripadnici LGBT populacije, kao i kakve posledice po njih izazivaju izjave koje stvaraju neprijateljsko i uvredljivo okruženje u svakodnevnom životu.

5.2. Da ubuduće vodi računa da se prilikom davanja izjava u medijima pridržava propisa o zabrani diskriminacije.

Potrebno je da AA obavesti Poverenika za zaštitu ravnopravnosti o sprovođenju ove preporuke, u roku od 30 dana od dana prijema mišljenja sa preporukom.

Saglasno članu 40. Zakona o zabrani diskriminacije, ukoliko AA ne postupi po preporuci u roku od 30 dana, biće doneto rešenje o izricanju mere opomene, protiv kojeg nije dopuštena žalba, a za slučaj da ovo rešenje ne sprovede, Poverenik za zaštitu ravnopravnosti može o tome obavestiti javnost preko sredstava javnog informisanja i na drugi pogodan način.

Protiv ovog mišljenja sa preporukom nije dopuštena žalba niti bilo koje drugo pravno sredstvo, jer se njime ne odlučuje o pravima i obavezama pravnih subjekata.

[1] „Službeni glasnik RS”, broj 22/09

[2] Zakon o zabrani diskriminacije („Službeni glasnik RS“, broj 22/09), član 1. stav 2.

[3] „Službeni glasnik RS”, broj 98/06

[4] Ustav Republike Srbije, član 46. stav 1.

[5] Ustav Republike Srbije, član 46. stav 2.

[6] „Službeni list SCG- Međunarodni ugovori“, broj  9/03

[7] Surek v. Turkey, predstavka broj 26682/95, presuda od 8. jula 1999.godine

[8] Presuda Evropskog suda za ljudska prava, K. protiv Austrije, 47/1992/392/470, 2. maj 1993.

[9] „Biti LGBT u Istočnoj Evropi – izveštaj za Srbiju“, UNDP, Beograd, 2017.

[10] Vejdeland and others v.Sweden, final 2012, predstavka broj 1813/07, presuda od 21.12.1999. godine

POVERENICA ZA ZAŠTITU RAVNOPRAVNOSTI

Brankica Janković

649-20 Utvrđeno diskriminatorno postupanje po osnovu seksualne orjentacije