del. br. 28/2011 datum: 27. 1. 2011.

Postupajući u okviru zakonom propisane nadležnosti da prati sprovođenje zakona koji se tiču zabrane diskriminacije i preporučuje organima javne vlasti i drugim licima mere za ostvarivanje ravnopravnosti (čl. 33. t. 7. i 9. Zakona o zabrani diskriminacije („Sl. glasnik RS„ br. 22/2009), a povodom događaja u vezi sa ratifikacijom akreditacije delegacije Narodne skupštine Republike Srbije na sednici Parlamentarne skupštine Saveta Evrope i najave da će Narodna skupština Republike Srbije izmeniti sastav delegacije u skladu sa pravilima Parlamentarne Skupštine Saveta Evrope, Poverenica za zaštitu ravnopravnosti daje

PREPORUKE

1. Prilikom donošenja odluke o sastavu delegacije Narodne skupštine Republike Srbije u Parlamentarnoj skupštini Saveta Evrope neophodno je primeniti odredbu čl. 38. Zakona o ravnopravnosti polova („Sl. glasnik RS”, br. 22/2009), kojom je propisano: „Prilikom izbora ili imenovanja delegacija koje predstavljaju Republiku Srbiju, sastav delegacija obavezno mora da čini najmanje 30% lica manje zastupljenog pola, u skladu sa međunarodnim standardima.” Saglasno tome, imajući u vidu ukupan broj članova parlamentarne delegacije, u sastavu ove delegacije moraju biti najmanje dve žene.

2. Narodna skupština Republike Srbije će bez odlaganja regulisati na koji će način biti obezbeđeno da u sastavu svih parlamentarnih delegacija koje sudeluju u međunarodnoj saradnji delegacija bude najmanje 30% lica manje zastupljenog pola, saglasno propisu iz čl. 38. st. 2. Zakona o ravnopravnosti polova.

O b r a z l o ž e nj e

Povodom informacija iz medija u vezi sa problemom oko ratifikacije akreditacije delegacije Narodne skupštine RS na poslednjem zasedanju Parlamentarne skupštine Saveta Evrope, Poverenica za zaštitu ravnopravnosti izvršila je analizu svih pravila o zastupljenosti žena u međunarodnim delegacijama, sadržana u domaćim i međunarodnim aktima, koja obavezuju Republiku Srbiju: 1) Zakon o ravnopravnosti polova (2009), 2) Resolution 1348 (2003) Gender-balanced representation in the Parliamentary Assembly, 3) Recommendation Rec (2003)3 of the Committee of Ministers to member states on balanced participation of women and men in political and public decision making, 4) Resolution 1585 (2007) Gender equality principles in the Parliamentary Assembly, 5) Opinion Committee on Equal Opportunities for Women and Men Doc. 12388. 5 October 2010 i 6) Rules of Procedure of the Assembly, 2010.

Analiza je pokazala da su pravila o zastupljenosti žena i muškaraca u delegacijama nacionalnih parlamenata u Parlamentarnoj skupštini Saveta Evrope ispod standarda koji propisuje Zakon o ravnopravnosti polova Republike Srbije, usvojen 2009. godine. Dok članom 6.1.a. Rules of Procedure of the Assembly, 2010. propisano da „nacionalne delegacije moraju da uključe pripadnike manje zastupljenog pola najmanje u procentu u kome su u njihovim nacionalnim parlamentima, a najmanje jedan član delegacije mora da bude manje predstavljenog pola”, čl. 38. st. 2. Zakona o ravnopravnosti polova striktno je propisano da „sastav delegacija obavezno mora da čini najmanje 30% lica manje zastupljenog pola”.

Budući da je u pojedinim medijima objavljeno da će do naredne sednice Parlamentarne skupštine Saveta Evrope sastav naše delegacije biti usklađen sa pravilima Parlamentarne skupštine Saveta Evrope, te da će u sastavu delegacije biti jedna žena (videti, npr. intervju sa predsednicom Narodne skupštine Republike Srbije, „Politika” od 26. Januara 2011.), Poverenica za zaštitu ravnopravnosti, vršeći svoju zakonsku dužnost da deluje preventivno, dala je preporuku da sastav nacionalne delegacije budu utvrđen saglasno čl. 38. st. 2. Zakona o ravnopravnosti polova.

Poverenica za zaštitu ravnopravnosti imala je u vidu da čl. 38. st. 1. Zakona o ravnopravnosti polova, kao poseban antidiskriminacioni zakon, garantuje pravo žena i muškaraca da bez diskriminacije učestvuju u međunarodnoj saradnji, da budu predstavljeni u međunarodnim organizacijama i institucijama, kao i da učestvuju u radu međunarodnih organizacija i institucija. Obavezna kvota od najmanje 30% lica manje zastupljenog pola u sastavu delegacija koje predstavljaju Republiku Srbiju, propisana čl. 38. st. 2. Zakona o ravnopravnosti polova, samo je jedna od posebnih mera, koja ima za cilj da doprinese stvaranju jednakih mogućnosti za ostvarivanje prava na ravnopravno učešće žena i muškaraca u međunarodnoj saradnji.

Budući da Zakon o ravnopravnosti polova ne reguliše bliže primenu posebne mere iz čl. 38. st. 2., neophodno je da Narodna skupština RS odgovarajućim propisima operacionalizuje način njene praktične primene. To je obaveza koja proističe i iz čl. 6.1.a. Rules of Procedure of the Assembly, 2010, kojim je propisano da će svaki parlament informisati Parlamentarnu skupštinu Saveta Evrope „o metodima koje je koristio prilikom podele mesta u delegaciji, kao i o broju žena članica delegacije”.

POVERENICA ZA ZAŠTITU RAVNOPRAVNOSTI
dr Nevena Petrušić

Preporuka Narodnoj skupštini Republike Srbije za obezbeđivanje učešća žena u međunarodnim delegacijama