br. 021-01-709/2025-02 datum: 5. 8. 2025. godine
Postupajući u okviru zakonom propisane nadležnosti[1] da prati sprovođenje zakona koji se tiču zabrane diskriminacije i preporučuje organima javne vlasti i drugim licima mere za ostvarivanje ravnopravnosti i zaštite od diskriminacije, Poverenik za zaštitu ravnopravnosti upućuje SOKOJ – Organizaciji muzičkih autora Srbije
PREPORUKU MERA ZA OSTVARIVANjE RAVNOPRAVNOSTI I ZAŠTITE OD DISKRIMINACIJE
Poverenik za zaštitu ravnopravnosti preporučuje SOKOJ-u:
- da razvije etičke smernice u ocenjivanju muzičkih sadržaja, sa posebnim fokusom na zabranu širenja rasističkih i seksističkih narativa, kao i sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupa lica zbog njihovog ličnog svojstva ili predstavljaju uznemiravajuće, ponižavajuće postupanje i polno i rodno uznemiravanje koje ima za cilj povredu dostojanstva lica ili grupe lica na osnovu njihovog ličnog svojstva, a naročito ako se time stvara strah, zastrašujuće, neprijateljsko, degradirajuće, ponižavajuće i uvredljivo okruženje.
- da etičke smernice učini dostupnim članovima SOKOJ-a i na svojoj internet prezentaciji.
SOKOJ će obavestiti Poverenika za zaštitu ravnopravnosti o preduzetim merama u cilju sprovođenja ove preporuke, u roku od 30 dana od dana prijema preporuke mera za ostvarivanje ravnopravnosti.
Protiv ove preporuke mera za ostvarivanje ravnopravnosti nije dopuštena žalba niti bilo koje drugo pravno sredstvo, jer se njome ne odlučuje o pravima i obavezama pravnih subjekata.
Obrazloženje
Povereniku za zaštitu ravnopravnosti se obratila grupa građana i građanki (njih 138) ukazujući na „alarmantan i kontinuiran trend normalizacije antiromskih stereotipa u popularnoj muzici, koji zahteva hitnu institucionalnu reakciju“. U dopisu je ukazano da se u naslovu i tekstu pesme često koriste izrazi „Ciganin“, „Ciganka“, „Ciga“, „Ganci“, „Ciganče“, koji su vekovima korišćeni u kontekstu marginalizacije i dehumanizacije Roma. Ukazano je da upotreba ovih izraza nije samo uvredljiva, već doprinosi širenju narativa koji umanjuju dostojanstvo i pojačavaju društvenu stigmatizaciju romske zajednice. Navedeno je da brojne pesme koje su javno emitovane i dostupne putem medija i digitalnih platformi, predstavljaju kulturne proizvode koji direktno doprinose očuvanju i reprodukciji ciganizma – specifičnog oblika rasizma usmerenog prema Romima. U obraćanju je navedeno više pesama kojima se podstiču stereotipi i predrasude i u kojima se određena ponašanja pripisuju romskoj „tradiciji“ ili „folklornoj“ kulturi a Romi predstavljaju kao „neodgovorna bića“, „sklona kriminalu“, najčešće u kontekstu siromaštva i putujućeg života uz prisutnu seksualnu objektivizaciju Romkinja. Na kraju obraćanja je zatraženo da Poverenik preduzme mere iz svoje nadležnosti i ukaže SOKOJ-u na neophodnost izrade etičkih smernica.
Pored tekstova pesama kojim se podstiču stereotipi i predrasude o Romima i Romkinjama, sve češće smo svedoci da se kroz popularnu kulturu i muziku favorizuje nasilje i to najčešće prema ženama, kriminal kao i različiti mizogini, seksistički i homofobni sadržaji kojima se vređa dostojanstvo lica ili grupe lica na osnovu njihovog ličnog svojstva i stvara zastrašujuće, neprijateljsko, degradirajuće, ponižavajuće i uvredljivo okruženje.
Tako je u istraživačkom radu[2] koji je analizirao jedan manji segment pesama nastalih od 1980. godine do 2021. godine konstatovano da se kroz tekstove podstiču negativni stavovi o ženama, normalizuje mizoginija, romantizuje i opravdava kontrola, posesivnost i nasilje nad ženama. U pesmama koje je autorka rada uzela kao primer, žene se prikazuju kao objekti koje muškarac „poseduje“, „kupuje“, u kojima se veliča muška dominacija, agresivnost, dok se žena svodi na objekat, ukras ili nagradu.
Praksa Poverenika za zaštitu ravnopravnosti ukazuje da se neretko u javnom prostoru ponavljaju isti diskriminatorni odnosno stereotipni obrasci/narativi u odnosu na pripadnike određenih grupa.
Umetnost i kultura imaju veliki uticaj na naše ponašanje i način života, pogotovo popularna ili pop kultura. Pop kultura obuhvata dominantne oblike zabave, izraza i ponašanja koji su masovno dostupni, konzumirani i prepoznati u svakodnevnom životu, a najčešće se prenose putem medija, muzike, televizije, interneta, mode, filma i reklama. Kultura utiče na naše vrednosti, norme, očekivanja i način interakcije s drugima. Ona određuje šta smatramo prihvatljivim ili neprihvatljivim ponašanjem, kao i naše stavove prema porodici, prijateljima, autoritetima i drugim aspektima života. Kultura igra ključnu ulogu u formiranju našeg identiteta. Kroz kulturu stičemo razumevanje o našem mestu u društvu, naše poreklo, naše vrednosti i našu ulogu u zajednici. Identitet je duboko povezan sa kulturom i može se razviti kroz prihvatanje ili odbacivanje određenih aspekata kulture. Kroz kulturu usvajamo određene norme i vrednosti koje nam govore kako treba da se ponašamo i šta se smatra pravilnim ili prihvatljivim. Zato pop kultura može odražavati i oblikovati dominantne društvene vrednosti, ali i stereotipe. Ona je značajan društveni fenomen jer utiče na identitet, stavove, ponašanje i način razmišljanja velikog broja ljudi, posebno mladih.
Imajući u vidu važnost dominantnog javnog narativa potrebno je da se u javnom govoru ne upotrebljavaju reči ili izrazi koji mogu izazvati osećaj poniženja ili predstavljati povredu dostojanstva lica ili grupe lice na osnovu njihovog ličnog svojstva, kao i da svi koji imaju uticaj na oblikovanje javnog života, među kojima su i umetnici i autori tekstova, poštuju propise i profesionalne standarde i da vode računa da li se tekstom, slikom ili rečju ne vređa dostojanstvo i stvara ponižavajuće i uvredljivo okruženje za neko lice ili grupu lica na osnovu određenog ličnog svojstva.
Način na koji se o pojedinim društvenim grupama govori u pop kulturi, ali i u opštoj kulturi, značajno utiče na stavove šire populacije o konkretnoj grupi, što dalje utiče na razvoj novih ili pothranjivanje već postojećih stereotipa i predrasuda o pripadnicima određene grupe (žene, Rome i Romkinje, pripadnike LGBTI+ populacije i dr). Opšte je poznato da stereotipi i predrasude o pojedincima i čitavim grupama u velikoj meri utiču na odnose zajednice prema njima, a samim tim i na njihovo ostvarivanje zagarantovanih prava i sloboda. Moć i snaga pop kulture, i kulture generalno, da kroz zabavu izgrađuje i menja stavove, može doprineti podizanju svesti i izmeni negativne klime kroz različite kulturne aktivnosti, kao što su muzika, filmovi, tribine, reklame.
Poverenik podseća da Ustav Republike Srbije[3] zabranjuje svaku diskriminaciju, neposrednu ili posrednu, po bilo kom osnovu, a naročito po osnovu rase, pola, nacionalne pripadnosti, društvenog porekla, rođenja, veroispovesti, političnog ili drugog uverenja, imovnog stanja, kulture, jezika, starosti, psihičkog ili fizičkog invaliditeta. Ustav Republike Srbije članom 46. jemči slobodu mišljenja i izražavanja, kao i slobodu da se govorom, pisanjem, slikom ili na drugi način traže, primaju i šire obaveštenja i ideje, i propisuje da se sloboda izražavanja može zakonom ograničiti, ako je to neophodno radi zaštite prava i ugleda drugih. Dalje, odredbama člana 81. propisano da Republika Srbija u oblasti obrazovanja, kulture i informisanja, podstiče duh tolerancije i međukulturalnog dijaloga i preuzima efikasne mere za unapređenje uzajamnog poštovanja, razumevanja i saradnje među svim ljudima koji žive na njenoj teritoriji.
Republika Srbija je ratifikovala Konvenciju o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije[4], koja u članu 7. propisuje da se države članice obavezuju se da preduzmu hitne i efikasne mere, naročito u oblasti nastave, vaspitanja, kulture i informisanja radi borbe protiv predrasuda koje vode rasnoj diskriminaciji, i pomaganja razumevanja, tolerancije i prijateljstva među narodima, rasnim ili etničkim grupama, kao i unapređenja ciljeva i načela Povelje Ujedinjenih nacija, Univerzalne deklaracije o ljudskim pravima, Deklaracije Ujedinjenih nacija o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije i ove Konvencije.
Takođe, Zakonom o ratifikaciji konvencije o eliminisanju svih oblika diskriminacije žena[5] je u članu 5. propisano da države članice preduzimaju sve podesne mere radi izmene društvenih i kulturnih običaja u pogledu ponašanja muškaraca i žena da bi se otklonile predrasude, kao i uobičajena i svaka druga praksa zasnovana na shvatanju o inferiornosti ili superiornosti jednog ili drugog pola ili tradicionalnoj ulozi muškaraca, odnosno žena.
Ustavna zabrana diskriminacije bliže je razrađena Zakonom o zabrani diskriminacije, koji diskriminaciju definiše kao svako neopravdano pravljenje razlike ili nejednako postupanje, odnosno propuštanje (isključivanje, ograničavanje ili davanje prvenstva), u odnosu na lica ili grupe kao i članove njihovih porodica, ili njima bliska lica, na otvoren ili prikriven način, a koji se zasniva na rasi, boji kože, precima, državljanstvu, nacionalnoj pripadnosti ili etničkom poreklu, jeziku, verskim ili političkim ubeđenjima, polu, rodnom identitetu, seksualnoj orijentaciji, imovnom stanju, rođenju, genetskim osobenostima, zdravstvenom stanju, invaliditetu, bračnom i porodičnom statusu, osuđivanosti, starosnom dobu, izgledu i članstvu u političkim, sindikalnim i drugim organizacijama i drugim stvarnim, odnosno pretpostavljenim ličnim svojstvima (član 2). Članom 11. i 12. propisano zabranjeno uznemiravanje, ponižavajuće postupanje i polno i rodno uznemiravanje, kao i govor mržnje. Odredbama člana 20. stav 2. ovog zakona zabranjeno je i fizičko i drugo nasilje, eksploatacija, izražavanje mržnje, omalovažavanje, ucenjivanje i uznemiravanje s obzirom na pol, odnosno rod i rodni identitet, kao i javno zagovaranje, podržavanje i postupanje u skladu sa predrasudama, običajima i drugim društvenim obrascima ponašanja koji su zasnovani na ideji podređenosti ili nadređenosti polova, odnosno stereotipnih uloga polova.
Zakon o kulturi[6] propisuje da se Republika Srbija stara o ostvarivanju opšteg interesa u kulturi i o sprovođenju kulturne politike kao skupa ciljeva i mera podsticanja kulturnog razvoja koji se zasniva na načelima, među kojima su i: očuvanje kulturnog i istorijskog nasleđa; sloboda izražavanja u kulturnom i umetničkom stvaralaštvu; podsticanje kulturnog i umetničkog stvaralaštva; otvorenost i dostupnost kulturnih sadržaja; uvažavanje kulturnih i demokratskih vrednosti lokalne, nacionalne, regionalne, evropske i svetske tradicije; zaštita i unapređenje kulturne raznolikosti i jačanje interkulturnog dijaloga (član 3).
Zakon o autorskom i srodnim pravima[7] u članu 1. stav 1. definiše pojam autorskog dela kao originalnu duhovnu tvorevinu autora, izraženu u određenoj formi, bez obzira na njegovu umetničku, naučnu ili drugu vrednost, njegovu namenu, veličinu, sadržinu i način ispoljavanja, kao i dopuštenost javnog saopštavanja njegove sadržine. Zakon takođe propisuje šta se tačno smatra autorskim delom, pa je tako u stavu 2. tačka 4. istog člana propisano da se autorskim delom smatraju, naročito muzička dela, sa rečima ili bez reči. Nadalje, članom 8. stav 1. propisano je da je autor fizičko lice koje je stvorilo autorsko delo (u daljem tekstu: delo), dok je stavom 3. istog člana propisano da je autor dela nosilac autorskog prava. Članom 17. Zakona propisano je da autor ima isključivo pravo da štiti integritet svog dela.
Zakon o javnom informisanju i medijima[8] propisuje da pravila o javnom informisanju obezbeđuju i štite iznošenje, primanje i razmenu informacija, ideja i mišljenja putem medija u cilju unapređivanja vrednosti demokratskog društva, sprečavanja sukoba i očuvanja mira, sprečavanja govora mržnje i netolerancije, istinitog, blagovremenog, verodostojnog i potpunog informisanja uključujući i informisanje i podizanje nivoa poznavanja ljudskih i manjinskih prava i omogućavanja slobodnog razvoja ličnosti (član 2), da se idejama, mišljenjem, odnosno informacijama, koje se objavljuju u medijima ne sme podsticati diskriminacija, mržnja ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja nekoj rasi, veri, naciji, polu, zbog njihove seksualne opredeljenosti, rodnog identiteta ili drugog ličnog svojstva bez obzira na to da li je objavljivanjem učinjeno krivično delo (član 86). Propisano je i da nadležni sud može zabraniti distribuciju informacije ili drugog medijskog sadržaja ako je to neophodno u demokratskom društvu i ako se u informaciji, između ostalog, poziva na akt neposrednog nasilja prema licu ili grupi na osnovu rase, nacionalne pripadnosti, političke pripadnosti, veroispovesti, polu, seksualne opredeljenosti, rodnog identiteta, invaliditeta ili drugog ličnog svojstva, a od objavljivanja informacije neposredno preti ozbiljna i nepopravljiva posledica čije se nastupanje ne može sprečiti na drugi način (član 70. stav 1. tačka 2).
Pravilnikom o zaštiti ljudskih prava u oblasti pružanja medijskih usluga[9] propisano je da je pružalac medijske usluge dužan da prilikom pružanja medijske usluge poštuje ljudska prava korisnika, učesnika u programu ili lica na koje se odnosi objavljena informacija, zajemčena Ustavom i potvrđenim međunarodnim aktima koji uređuju oblast ljudskih prava (član 2). Takođe, informacije u vezi sa nacionalnim, etničkim, rasnim ili verskim sukobima emituju se nakon temeljnog ispitivanja činjenica u vezi sa takvim sukobima i na način kojim se doprinosi razvoju duha tolerancije i ne ugrožava očuvanje ili uspostavljanje reda i mira. a naročito nije dozvoljeno u vezi sa nacionalnim, etničkim, rasnim ili verskim sukobima objavljivati informacije na senzacionalistički način ili na način kojim se povređuje zabrana govora mržnje (član 17). Pružalac medijske usluge je dužan da medijsku uslugu pruža na način kojim se poštuje dostojanstvo ličnosti korisnika medijske usluge, učesnika u programu i lica na koje se objavljena informacija odnosi (član 20). Pružalac medijske usluge ne sme objaviti programski sadržaj koji sadrži informacije kojima se podstiče, na otvoren ili prikriven način, diskriminacija, mržnja ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihove rase, boje kože, predaka, državljanstva, nacionalne pripadnosti, jezika, verskih ili političkih ubeđenja, pola, rodnog identiteta, seksualne orijentacije, imovnog stanja, rođenja, genetskih osobenosti, zdravstvenog stanja, invaliditeta, bračnog i porodičnog statusa, osuđivanosti, starosne dobi, izgleda, članstva u političkim, sindikalnim i drugim organizacijama i drugih stvarnih, odnosno pretpostavljenih ličnih svojstava (član 27. stav 1). On ne sme objaviti sadržaje kojim se diskriminacija, mržnja ili nasilje protiv lica ili grupe lica iz stava 1. ovog člana veličaju, opravdavaju ili im se umanjuje značaj (član 27. stav 2).
Pravilnikom o zaštiti prava maloletnika u oblasti pružanja medijskih usluga[10] posebno su obrađeni neki od medijskih formata, te je tako u rijaliti programskom sadržaju zabranjeno prikazivati teško nasilje, seksualnost, zloupotrebu opojnih droga, kao i ponašanje koje predstavlja govor mržnje ili kojim se vređa ljudsko dostojanstvo ili drugo ljudsko pravo (član 17. stav 3). Sadržaji čije je objavljivanje zakonom zabranjeno, a naročito sadržaj koji ističe i podržava nasilje, ponašanje koje je zakonom predviđeno kao krivično delo, prekršaj ili privredni prestup, ili zloupotrebu opojnih droga, kao i ako zloupotrebljava lakovernost gledalaca ili slušalaca, sadržaj kojim se ne poštuje dostojanstvo ličnosti ili drugo ljudsko pravo, a naročito ako prikazuje ponižavajuće postupanje, scene nasilja i mučenja, osim kada za to postoji programsko i umetničko opravdanje predstavljaju sadržaje nepodesne za osobe mlađe od 18. godina (član 16. stav 2. tač.1. i 2.).
Nesporno je da sloboda izražavanja predstavlja jedno od osnovnih ljudskih prava, važnih za demokratiju i razvoj svakog pojedinca u bilo kom društvu, kao i da satira[11], poezija[12], romani[13] i druga slična autorska dela uživaju poseban stepen zaštite, što potvrđuje i praksa kako domaćih sudova tako i praksa Evropskog suda za ljudska prava. Generalno, umetnički izrazi (pesme, romani, filmovi) smatraju se posebno važnim za slobodu izražavanja jer doprinose kulturnom, društvenom i političkom dijalogu. Zbog toga često uživaju širu zaštitu nego, recimo druge forme govora koje ne spadaju u ovaj vid izražavanja. Međutim treba imati u vidu da ta zaštita nije apsolutna. Sloboda izražavanja može biti ograničena u određenim slučajevima — npr. kada umetničko delo poziva na nasilje, mržnju, ili krši prava drugih. Dakle, sud prepoznaje važnost umetnosti kao sredstva kritike i društvenog komentara. Tako i Evropski sud za ljudska prava u svojoj praksi teži zaštiti umetničkog izraza, ali je spreman da dozvoli ograničenja kada su opravdana važnim društvenim interesima i proporcionalnošću. Dakle, umetnost može biti provokativna i uvredljiva, ali ne neograničeno već u granicama propisanim Ustavom i zakonom.
U Redovnom godišnjem izveštaju Poverenika o stanju u oblasti zaštite ravnopravnosti za 2024. godinu, kao jedan od ključnih problema u toku 2024. godine, izdvojen i dalje prisutan diskriminatoran govor u javnom prostoru, podsticanje atmosfere netrpeljivosti, stvaranje straha i neprijateljskog okruženja, čemu su doprineli i brojne neprimerene ponižavajuće i uvredljive izjave, komentari i sadržaji, najčešće prema političkim neistomišljenicima, ženama, LGBTI+, Romima. Takođe, ukazano je i na rodno zasnovane stereotipe i diskriminatoran govor, seksističke, mizogine izjave u javnom govoru kada su u pitanju žene.U okviru ovog izveštaja data je i opšta preporuka mera u kojoj je između ostalog navedeno da je potrebno raditi na prepoznavanju i prevenciji govora mržnje, uznemiravajućeg i ponižavajućeg postupanja, seksizma, homofobije, mizoginije i sl, kao i da je potrebno povećati broj informativnih kampanja, događaja i sadržaja u javnom i medijskom prostoru, sprovoditi programe i podsticati teme kojima se promoviše kultura međusobnog poštovanja, nediskriminacije, tolerancije, razumevanja i uvažavanja različitosti, rodne ravnopravnosti, međugeneracijske solidarnosti.
Pored navedenog, Poverenik je početkom ove godine uputio televizijama sa nacionalnom frekvencijom, štampanim medijima i internet portalima (u daljem tekstu: mediji) upisanim u Registar medija koji vodi Agencija za privredne registre preporuku mera za ostvarivanje ravnopravnosti i zaštite od diskriminacije. Poverenik je preporučio medijima da preduzmu sve potrebne mere u cilju sprečavanja objavljivanja, ali i uklanjanja već objavljenih sadržaja i komentara koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupa lica zbog njihovog ličnog svojstva ili predstavljaju uznemiravajuće, ponižavajuće postupanje i polno i rodno uznemiravanje koje ima za cilj povredu dostojanstva lica ili grupe lica na osnovu njihovog ličnog svojstva, a naročito ako se time stvara strah, zastrašujuće, neprijateljsko, degradirajuće, ponižavajuće i uvredljivo okruženje. Preporuka mera je dostupna na https://ravnopravnost.gov.rs/292-25-preporuka-mera-za-medije/
Poverenik je prepoznao da je SOKOJ, kao organizacija koja okuplja veliki broj umetnika – tekstopisaca i izvođača, akter pod nadzorom nadležnog ministarstva koji može svojim aktivnostima, odnosno izradom smernica doprineti unapređenju ravnopravnosti ukazivanjem da se u javnom govoru, odnosno u muzičkim sadržajima ne upotrebljavaju reči ili izrazi koji mogu izazvati osećaj poniženja ili predstavljati povredu dostojanstva lica ili grupe lice na osnovu njihovog ličnog svojstva.
Naime, SOKOJ – Organizacija muzičkih autora Srbije[14] ostvaruje prava autora muzike, autora teksta, autora aranžmana muzike i drugih nosilaca autorskih prava na muzičkim delima svih žanrova, sa rečima i bez reči i zastupa preko 12.000 domaćih muzičkih autora i drugih nosilaca autorskog prava na muzičkim delima svih žanrova. SOKOJ kroz Fond za kulturna davanja podstiče, unapređuje i/ili promoviše muzičko stvaralaštvo domaćih autora svih žanrova koji su zaštitu svojih dela poverili SOKOJ-u.
S obzirom na sve navedeno, Poverenik za zaštitu ravnopravnost, u skladu sa svojim nadležnostima iz člana 33. tačka 9. Zakona o zabrani diskriminacije preporučio je SOKOJ-u da razvije etičke smernice u ocenjivanju muzičkih sadržaja, sa posebnim fokusom na zabranu širenja rasističkih i seksističkih narativa, kao i sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupa lica zbog njihovog ličnog svojstva ili predstavljaju uznemiravajuće, ponižavajuće postupanje i polno i rodno uznemiravanje koje ima za cilj povredu dostojanstva lica ili grupe lica na osnovu njihovog ličnog svojstva, a naročito ako se time stvara strah, zastrašujuće, neprijateljsko, degradirajuće, ponižavajuće i uvredljivo okruženje, koje će biti dostupne članovima udruženja na internet prezentaciji SOKOJ-a.
[1] Zakona o zabrani diskriminacije („Službeni glasnik RS”, broj 22/09 i 52/21), član 33. stav 1. tač. 7. i 9.
[2] Ana Ninković, Fakultet dramskih umetnosti u Beogradu, dostupno na https://www.youtube.com/watch?v=AH3QtYQswho&t=691s
[3] „Službeni glasnik RS“, broj 98/06
[4] Zakon o ratifikaciji Konvencije UN o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije „Službeni list SFRJ – Međunarodni ugovori”, broj 31/67
[5] „Službeni list SFRJ – Međunarodni ugovori“, broj 11/81
[6] „Službeni glasnik RS“, br. 72/2009, 13/2016, 30/2016 – ispr., 6/2020, 47/2021, 78/2021 i 76/2023
[7] „Sl. glasnik RS”, br. 104/09, 99/11, 119/12, 29/16 – odluka US i 66/19
[8] „Službeni glasnik RS“, broj 92/23
[9] „Službeni glasnik RS“, broj 43/24
[10] „Službeni glasnik RS“, broj 43/24
SE-Prirucnik-sloboda-izrazavanja-i-sloboda-medija.pdf
[11] Ziembiński protiv Poljske
[12] Karatas protiv Turske
[13] Akadas protiv Turske
[14] https://www.sokoj.rs/o-nama/
POVERENICA ZA ZAŠTITU RAVNOPRAVNOSTI
Brankica Janković
924-25 Preporuka mera za ostvarivanje ravnopravnosti SOKOJ-u 
